Đem hết "vốn liếng" quan họ truyền dạy cho các thế hệ
Nghệ nhân nhân dân Nguyễn Thị Quýnh (75 tuổi) là chủ nhiệm câu lạc bộ quan họ Đương Xá, thuộc phường Vạn An, thành phố Bắc Ninh (1 trong 44 làng quan họ cổ trong tỉnh).
Nghệ nhân Nguyễn Thị Quýnh chia sẻ, do ảnh hưởng của chiến tranh, nhiều năm, quan họ Đương Xá vắng bóng, không có hoạt động.
Năm 1994, hai vợ chồng bà cùng với những người yêu quan họ trong làng đã tuyên truyền, vận động, tập hợp mọi người ở các lứa tuổi thành lập câu lạc bộ quan họ Đương Xá do bà làm chủ nhiệm.
Nhớ lại những ngày đầu mới thành lập câu lạc bộ, bà Quýnh cho biết, gặp rất nhiều khó khăn, không có người dạy, không có kinh phí hoạt động. Mọi người đã đi từng nhà, vận động từng người. Nhiều người đồng ý và cũng có nhiều người không đồng ý vì cho rằng duy trì câu lạc bộ rất khó.
"Đến nay, trải qua 30 năm thành lập, câu lạc bộ đã thu hút 60 thành viên với 3 thế hệ cao tuổi, trung tuổi và măng non" - bà Quýnh nói thêm.
Là chủ nhiệm câu lạc bộ, bà Nguyễn Thị Quýnh là người tập hợp các thành viên, sưu tầm hàng trăm bài quan họ cổ, trực tiếp truyền dạy cho hàng trăm người trong câu lạc bộ và những câu lạc bộ khác.
Bà đã sáng tác được nhiều bài quan họ mới như: “Chung tay, chung sức chống giặc COVID-19,” “Tâm tình người chiến sỹ ngành y," “Chiến sỹ công an vì nước quên thân, vì dân phục vụ," “Bác đi xa lòng ta còn ước”…
Nhờ vậy, câu lạc bộ quan họ Đương Xá nhanh chóng phát triển, đạt được nhiều thành tích cao trong các cuộc thi hát dân ca quan họ Bắc Ninh.
"Niềm vui lớn nhất của tôi là được đắm mình trong làn điệu dân ca, mỗi tối được tham gia sinh hoạt, luyện tập các bài quan họ với những thành viên trong câu lạc bộ. tôi luôn tâm niệm đem hết “vốn liếng” quan họ của mình truyền dạy cho các thế hệ", bà Quýnh chia sẻ.
Người bà, người thầy mẫu mực
Với các liền anh, liền chị nhí trong câu lạc bộ, nghệ nhân Nguyễn Thị Kim Quýnh là người bà, người thầy mẫu mực.
Em Nguyễn Thị Kiều Oanh (11 tuổi, câu lạc bộ quan họ Đương Xá) cho biết, em đã học hát dân ca quan họ Bắc Ninh được 2 năm nhưng đã thuộc được khá nhiều làn điệu.
"Ban đầu khi chưa biết đến loại hình nghệ thuật này, chính bà Quýnh là người động viên gia đình em tham gia học hát quan họ. Mỗi buổi sinh hoạt câu lạc bộ, bà Quýnh bắt nhịp, uốn nắn từng câu, từng chữ, hướng dẫn các em cách “buông câu, nhả chữ” cho đúng nhịp điệu", em Nguyễn Thị Kiều Oanh chia sẻ.
Với những cống hiến của mình, bà Nguyễn Thị Kim Quýnh vinh dự được Chủ tịch nước phong tặng Nghệ nhân Nhân dân năm 2022.
Được biết, từ 2010 đến nay, tỉnh Bắc Ninh đã có 3 lần tổ chức xét tặng và tôn vinh nghệ nhân lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể với hàng trăm người. Năm 2013, địa phương đã ban hành và thực hiện cơ chế hỗ trợ lương hằng tháng đối với nghệ nhân dân ca quan họ.
Năm 2019, tỉnh tiếp tục có thêm cơ chế hỗ trợ kinh phí hoạt động đối với 44 làng quan họ gốc (với mức 30 triệu đồng/làng/năm) và 150 làng quan họ thực hành (với mức 20 triệu đồng/làng/năm)...