Phát biểu khai mạc Tọa đàm, Thứ trưởng Thường trực Nguyễn Minh Vũ nhấn mạnh đây cũng là thời điểm Đảng ta đang rà soát đánh giá giữa nhiệm kỳ tình hình thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.
Đất nước đang bước vào giai đoạn phát triển chiến lược, đặt ra những nhiệm vụ to lớn cho ngành Ngoại giao. Vì thế, việc không ngừng nghiên cứu, học tập, quán triệt tư tưởng Hồ Chí Minh có ý nghĩa quyết định đối với việc triển khai thực hiện thành công đường lối đối ngoại của Đảng.
Tại Tọa đàm, các ý kiến tham luận, phát biểu có hàm lượng khoa học cao, được các diễn giả nghiên cứu hết sức công phu, làm rõ hơn về nội dung, phương pháp, phong cách và nghệ thuật ngoại giao Hồ Chí Minh với những góc nhìn mới, những khía cạnh mới của tư tưởng ngoại giao Hồ Chí Minh.
Đánh giá về nghệ thuật ngoại giao Hồ Chí Minh, nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan nhấn mạnh 4 đặc thù của ngoại giao Hồ Chí Minh đó là: Kiên định trong mục tiêu, Hòa hiếu trong bản chất; Linh hoạt trong hành động; Nhân văn trong cốt cách và ứng xử. Đồng thời, 4 lĩnh vực cần nghiên cứu, vận dụng trong nghiệp vụ ngoại giao là: công tác nghiên cứu dự báo; xử lý khủng hoảng ngoại giao; giao tiếp ngoại giao và học tập suốt đời.
Dưới góc nhìn của thế hệ trẻ đại diện cho đoàn viên thanh niên Bộ Ngoại giao, Bí thư Đoàn thanh niên Nguyễn Đồng Anh chia sẻ, Tọa đàm tổ chức nhân dịp 133 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh là dịp để thế hệ trẻ ôn lại những bài học mà Bác đã để lại cho thế hệ trẻ Việt Nam nói chung và ngành Ngoại giao nói riêng.
Đoàn thanh niên Bộ Ngoại giao đã triển khai nhiều hoạt động sinh hoạt chính trị tư tưởng học tập và làm theo Bác. Để xứng đáng là thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh, là người cán bộ ngoại giao “vừa hồng”, “vừa chuyên”, thế hệ cán bộ ngoại giao hôm nay sẽ ra sức phấn đấu học tập và vận dụng tư tưởng, phong cách, nghệ thuật ngoại giao của Bác.
Phát biểu bế mạc, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn ghi nhận những ý kiến đóng góp quý báu để góp phần làm rõ hơn tư tưởng, phong cách, nghệ thuật ngoại giao Hồ Chí Minh, bởi đây là một bộ phận cấu thành quan trọng của tư tưởng Hồ Chí Minh, mà tư tưởng Hồ Chí Minh là bộ phận quan trọng trong nền tảng tư tưởng, lý luận và kim chỉ nam cho hành động của Đảng ta.
Vận dụng tư tưởng ngoại giao Hồ Chí Minh vào thực tiễn đối ngoại, trước hết là nghiên cứu, dự báo và tham mưu chiến lược để giữ được thế chủ động trong bối cảnh thế giới có nhiều biến động lớn rất phức tạp.
Để đáp ứng yêu cầu công tác hiện nay, cán bộ ngoại giao cần quán triệt sâu sắc phương châm chỉ đạo của Người là “phải nhìn cho rộng suy cho kỹ”, “biết mình biết người, biết thời biết thế” để “biết tiến, biết thoái, biết dừng, biết biến” vì lợi ích quốc gia dân tộc.
Điều này cần được vận dụng trong xử lý quan hệ với từng đối tác, từng diễn đàn quốc tế, bối cảnh cụ thể. Trong bối cảnh quốc tế ngày càng phức tạp, càng phải bình tĩnh, bản lĩnh trên cơ sở kiên định độc lập tự chủ, đồng thời phải khôn khéo, tinh tế và sáng tạo trong xử lý các mối quan hệ.
Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn cũng nhấn mạnh, ngoại giao Việt Nam có trường phái đối ngoại đặc sắc và độc đáo của thời đại Hồ Chí Minh, đó là trường phái ngoại giao “cây tre Việt Nam” gốc vững, thân chắc, cành uyển chuyển, mềm dẻo nhưng rất kiên cường.
Trường phái đối ngoại và ngoại giao “cây tre Việt Nam” dựa trên nền tảng tư tưởng ngoại giao Hồ Chí Minh và truyền thống, bản sắc ngoại giao, văn hóa, dân tộc là phù hợp với điều kiện đặc thù của Việt Nam và đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn hiện nay.
Gốc vững chính là truyền thống tự lực, tự cường, là lợi ích quốc gia - dân tộc, được dẫn dắt bởi nền tảng tư tưởng của Đảng.
Thân chắc chính là bản lĩnh kiên cường trước mọi thử thách, khó khăn, là những cốt lõi đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ. Cành uyển chuyển là ứng xử “dĩ bất biến, ứng vạn biến”.
Bộ trưởng đề nghị các chuyên gia, nhà khoa học, cán bộ lão thành, các đơn vị trong Bộ cần nghiên cứu làm rõ nội hàm trường phái ngoại giao “cây tre Việt Nam” vận dụng vững chắc, sáng tạo trong thực tiễn hoạt động đối ngoại.