Lắng nghe tâm tư, tham vấn nguyện vọng của nhân tài
Vấn đề này được Thiếu tướng Đặng Ngọc Nghĩa - Ủy viên Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội - rất tâm đắc. Vị đại biểu cho biết, bằng các giải pháp, nước ta luôn hướng đến mục tiêu tạo ra được nhiều nhân tài, các bậc hiền tài qua nhiều thời đại. Hiền tài là nguyên khí của quốc gia, do đó, để phát huy, trọng dụng và tạo điều kiện cho nhân tài là điều mà Đảng, Nhà nước và các cơ quan nên quan tâm.
Theo ông Nghĩa, đã có nhiều chính sách được đưa ra để đào tạo phát triển, thu hút và trọng dụng nhân tài, nhất là nhân tài chất lượng cao trong lĩnh vực công nghệ cao. Tuy nhiên, nước ta chưa tận dụng, phát huy được thế mạnh của nhân tài, nhất là trong lĩnh vực công nghệ. Bản thân ông đã từng chất vấn trước nghị trường Quốc hội về những người đỗ đạt cao, thành công trong các giải quốc tế, thủ khoa các trường đại học… trong các lĩnh vực hiện nay ra sao?. Việc trọng dụng họ như thế nào cũng chưa rõ ràng.
“Tôi thấy có một số tỉnh như: Đà Nẵng, TP.Hồ Chí Minh có nhắc tới việc đãi ngộ xứng đáng cho nhân tài như cấp biệt thự, tạo vị trí việc làm nhưng hiện vẫn chưa thành công. Do đó, điều này phải có chính sách thật sự rõ ràng” - ông Nghĩa chia sẻ. Dẫn giải tiếp cho câu nói trên, ông Nghĩa cho biết, nếu muốn thu hút nhân tài, đặc biệt là nhân tài trong lĩnh vực khoa học công nghệ thì phải tạo điều kiện cho họ vào những vị trí việc làm, ngành nghề phù hợp mà không được áp đặt. Người tài, có trình độ chuyên môn cao rất muốn được cống hiến, còn hưởng thụ chỉ là một phần. Cá nhân họ muốn một môi trường làm việc thuận lợi, hiệu quả và phù hợp để chứng tỏ bản thân.
Đưa ra giải pháp cho vấn đề này, ông Nghĩa đề xuất Chính phủ, Nhà nước cần tham vấn nguyện vọng của các nhân tài, lắng nghe tâm tư, chia sẻ của họ.
Cần tạo điều kiện cho tất cả lĩnh vực mà nhân tài thích thú, đam mê và là thế mạnh của họ như: khoa học, quân sự, nghiên cứu về y học, dịch vụ, ngân sách tài chính. Do đó, vị đại biểu Quốc hội mong muốn Đảng và Nhà nước phải có những chính sách chiến lược cụ thể hơn để thu hút và trọng dụng nhân tài. Không những nhân tài trong nước, cần có thêm chiến lược để thu hút nhân tài ở nước ngoài, Việt kiều về nước cống hiến. Mặc dù nước ta đã có chính sách về vấn đề này nhưng chưa nhiều, chưa đủ tốt.
Nghiên cứu “Quỹ nhân tài”
Cùng nói về định hướng phát triển đất nước giai đoạn 2021 - 2030, đại biểu Lê Công Nhường, (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Định) cho biết, để đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo thì phải có sự đổi mới trong phương pháp dạy học, đổi mới sách giáo khoa. Thông qua đó việc dạy và học có bước chuyển biến tích cực, không nặng về lý thuyết mà phải thích ứng với cuộc sống.
Cần chú trọng nguồn nhân lực chất lượng cao trong mọi lĩnh vực với hướng đến người đủ đức, đủ tài, đủ trình độ chuyên môn; đồng thời cần có sự chú trọng cơ chế thu hút và trọng dụng nhân tài.
Ông Nhường cho rằng, để thu hút được nhân tài trong lĩnh vực công nghệ thì cần có sự tuyển chọn kỹ lưỡng, thực sự người tài phải đáp ứng được cuộc cách mạng, nền công nghiệp 4.0. Cần có cơ chế trả lương hậu hĩnh, xứng đáng với công sức và trí tuệ của nhân tài bỏ ra.
Ngoài ra, để thu hút được cả nhân tài trong nước, nước ngoài về Việt Nam làm việc thì nước ta cần tạo một môi trường làm việc thuận lợi, phù hợp và năng động. Không những vậy, cần trao cho nguồn nhân lực chất lượng cao một số chức năng, nhiệm vụ để họ yên tâm cống hiến.
“Trong việc trả lương, hỗ trợ nhà cửa hay việc đi lại phải có sự đồng bộ. Có thể quan tâm tới bệnh viện, trường học, môi trường sống cho những người thân của các nhân tài chất lượng cao. Đây phải là giải pháp tổng thể, cần có kế hoạch rõ ràng, cụ thể hơn của các ngành, các địa phương ban hành. So với các nguồn lực khác, nguồn nhân lực với yếu tố hàng đầu là trí tuệ, chất xám có ưu thế nổi bật là không bị cạn kiệt nếu biết bồi dưỡng, khai thác và sử dụng hợp lý” - ông Nhường đề xuất.
Để thu hút được nguồn nhân tài chất lượng cao trong lĩnh vực công nghệ ở nước ngoài, ông Nhường cho rằng, cần nghiên cứu thành lập và sử dụng có hiệu quả nhất “Quỹ nhân tài” để khuyến khích nhân tài trong lĩnh vực công nghệ phát triển, cống hiến, sáng tạo, gắn bó, đồng hành cùng đất nước.
Về lâu dài, cần có cơ chế, chính sách về nhà ở, các phương tiện, điều kiện làm việc tốt nhất cho nhân tài công tác, cống hiến cho sự phát triển của tổ chức, của quốc gia. Cần phải chứng minh cho họ thấy môi trường làm việc tốt, thực sự cống hiến cho Tổ quốc. Cần đảm bảo đời sống cho họ thoải mái như lúc họ làm việc ở nước ngoài.
Đặc biệt, hiện nay các doanh nghiệp đang làm rất tốt vấn đề này, hơn hẳn các cơ quan hành chính nhà nước. Riêng ở Bình Định hiện nay đã thu hút được tương đối nhiều nhân tài chất lượng cao trong lĩnh vực công nghệ từ Canada, Australia về làm trong lĩnh vực công nghệ thông tin. Các doanh nghiệp đã trả lương, nhà ở, việc làm phù hợp cho cả họ và gia đình.
